- “Türkiye ile Yunanistan ortasında önümüzdeki süreçte görüşmeler başlayabilir.”
- “ABD ile F-16 görüşmelerinin olumlu sonuçlanmasını istiyoruz. Lakin alternatifler de mevcut.”
- “İsveç ve Finlandiya’dan taahhütlerini yerine getirmelerini bekliyoruz.”
- “Ne Karadeniz’in içine, ne Karadeniz’den dışarı savaş gemisinin girmesine, çıkmasına müsaade etmedik”
Son dakika haberi: Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, NATO Savunma Bakanları Toplantısı’nın akabinde gazetecilere açıklamalarda bulundu. Akar, Ukrayna’daki savaştan İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine kadar birçok mevzuya değindi. Akar, Türkiye-Yunanistan bağları ve ABD’den F-16 tedariki konusunda da kıymetli iletiler verdi.
NATO Karargahı’nda Savunma Bakanları Toplantısı’nın yanı sıra Ukrayna Savunma Temas Kümesi Toplantısı’nın da gerçekleştirildiğini anımsatan Akar, “Bu toplantılarda Türkiye olarak yaptıklarımızı, hangi noktada olduğumuzu paylaştık. Katkılarımızı, dayanaklarımızı söz ettik.” diye konuştu.
Ukrayna konusunda Türkiye’nin çalışmalarına dikkati çeken Akar, “Sayın Cumhurbaşkanımızın, ilgili bakanların, bizlerin yaptığı şey bir an evvel ateşkesin sağlanması, tarafların barışçıl yol ve prosedürlerin bulunmasına yönelik çalışmalarını artırması. Zira orada berbatlaşan bir insani durum var. Bu duruma bir an evvel son verilmesi konusundaki girişimlerimizi sürdürüyoruz. Diplomasinin önünün açılmasının değerli olduğunu gündeme getirdik, getiriyoruz.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin diplomatik eforlarının sonuçlarının tahıl muahedesi ve esir değişimi ile görüldüğünü vurgulayan Akar, “Bunlar Türkiye olarak bizim göğsümüzü kabartan bahisler oldu. Buradaki toplantılarda, ikili görüşmelerimizde bakanlar kendi ülkeleri ismine Türkiye’ye takdirlerini, teşekkürlerini tabir ettiler.” dedi.
Akar, görüşmelerde Türkiye ile ilgili mevzuları gündeme getirdiklerini belirterek, bunların en başında terörle gayret geldiğini, Türkiye’nin bu bahisteki önemli eforlarını ve takviye beklentisini muhataplarına ilettiklerini anlattı.
Toplantılarda, Türkiye’nin NATO’nun 70 yıllık üyesi ve ikinci büyük ordusu olarak Avrupa-Atlantik güvenliğine sağladığı büyük katkıya da vurgu yaptıklarını aktaran Akar, “Türkiye’nin dünya, bölge barışı için yapılabilecek ne varsa yaptığını tabir ettik.” dedi.
Görüşmelerde kimi müttefikler tarafından uygulanan ihracat sınırlamaları konusunu da gündeme getirdiklerini belirten Akar, şunları söyledi:
“Bunların hem mevcut durumla hem müttefiklik ile uyumlu olmadığını zira Türkiye’nin NATO için yapması gereken kıymetli misyonlar olduğunu, bu misyonlar için de materyale muhtaçlık duyulduğunu, bu cins tahditlerle mevcut sistemin idamesinin çok sıkıntı olacağını, bunların gözden geçirilmesi gerektiğini muhataplarımıza söyledik. Bu türlü bir uygulamanın müttefiklik ruhuna uygun olmadığını da dikkatlerine sunduk. Türkiye’nin NATO’nun muteber, faal, saygın müttefiki olduğunu, bugüne kadar olduğu üzere bundan sonra da dünya, bölge barışı için yapılması gereken ne varsa yapacağını söz ettik.”
“İSVEÇ VE FİNLANDİYA TAAHHÜTLERİNİ YERİNE GETİRSİN”
Bir gazetecinin görüşmelerde İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunun gündeme gelip gelmediğini sorması üzerine Akar, şu karşılığı verdi:
“Biz natürel ki NATO’nun güçlenmesini, kuvvetlenmesini, genişlemesini istiyoruz. NATO’nun açık kapı siyaseti ile ilgili bir zahmetimiz yok. Lakin bizim hassasiyetlerimize hürmet gösterilmesi gerektiğini belirtiyoruz. NATO bir güvenlik örgütü. NATO’nun en büyük çaba alanlarından biri terörizm. Terörizm şu anda tüm ülkeler için önemli sorun. Birden fazla terör örgütü ile uğraş eden tek ülke Türkiye. Bunun görülmesi, bu bahiste yaptıklarımızın farkındalığının artırılması gerektiğini muhataplarımıza belirttik.”
Haziran ayında Madrid Tepesi sırasında İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine yönelik imzalanan üçlü memorandumu hatırlatan Akar, şöyle devam etti:
“Memorandum açık. Bizim de tavrımız, siyasetimiz bu manada açık ve net. Orada İsveç ve Finlandiya tarafından imza altına alınan taahhütler var. Biz bunların yerine getirilmesi gerektiğini tabir ediyoruz. Bu memorandumun bir son değil bir başlangıç olduğuna dikkati çekiyoruz. Bunların yapılmasının akabinde TBMM kararını verecek. Biz de İsveç ve Finlandiya’ya yardımcı olmaya çalışıyoruz. Birebir vakitte İsveç ve Finlandiya’daki durumu da yakından takip ediyoruz. Hala bu ülkelerde maalesef birtakım provokatif aksiyonların, imgelerin devam ettiğini üzülerek görüyoruz. Hem İsveç hem Finlandiya’nın somut adımlar atmasını bekliyoruz.”
“BAZILARI 2014’TE NEREDEYDİ?”
Ukrayna’daki gelişmelere yönelik soru üzerine Akar, Türkiye’nin hususla ilgili çok taraflı uğraşlarını sürdürdüğünü söyledi. Başlangıçtan beri Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne kıymet verdiklerini belirten Akar, şöyle konuştu:
“Son olarak yapılan, dört bölgenin ilhakına karşı olduğumuzu da açıkça ortaya koyduk. 2014’ten beri biz bu kararımızı, siyasetimizi sürdürüyoruz. Biz hiçbir halde Kırım’ın ilhakını da kabul etmedik. Bu mevzuda Türkiye’nin karnesinin, duruşunun çok âlâ olduğunu söyleyebiliriz. Zira biz Kırım’ın ilhakını tanımadık. Kimileri 2014’te neredeydi? Bu mevzuda Türkiye’nin açık ve net siyasetini herkesin anlaması lazım.”
“KARADENİZ’İN SAKİN OLMASINI TÜRKİYE SAĞLADI”
Karadeniz’in stratejik bir uğraş alanı olmamasında, sakin kalmasında Türkiye’nin değerli rolü olduğunu vurgulayan Akar, “Ne Karadeniz’in içine, ne Karadeniz’den dışarı savaş gemisinin girmesine, çıkmasına müsaade etmedik, etmiyoruz. Orasının bir uğraş alanı olmasını engelledik. Karadeniz’in sakin olması Türkiye’nin başka bir başarısı.” diye konuştu.
“7 MİLYON TONDAN FAZLA TAHIL”
Hafta içi Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile telefonda görüştüğünü anımsatan Akar, “Bir an evvel ateşkesin sağlanması konusunda Sayın Şoygu’nun bizim yaklaşımımıza emsal bir yaklaşımı olduğunu da büyük bir memnuniyetle müşahede ettik.” ifadesini kullandı.
Türkiye’nin gayretlerinin akabinde oluşturulan tahıl koridorundaki son duruma ait soru üzerine Akar, “BM ile koordineli olarak İstanbul’da, tahıl eserlerinin inançlı transferi için kurulan Müşterek Uyum Merkezi faaliyetlerini sürdürüyor. Merkezin ağır çalışmaları sonucu 7 milyon tondan fazla tahıl, Ukrayna limanlarından taşındı. Çalışmalar muvaffakiyetle devam ediyor. Burada Türkiye sağlam bir muhatap olduğunu hem Ukrayna’ya hem Rusya’ya gösterdi. Türkiye’nin itibarından ötürü yaptığı bu başarılı çalışma ister ateşkes ister güç yahut başka hususlarda model olarak kullanılabilir.” cevabını verdi.
YUNAN BAKAN’LA GÖRÜŞME
Ege’de tansiyonun yükseldiği bir devirde Yunanistan Savunma Bakanı Nikolaos Panagiotopoulos ile görüştüğü hatırlatılarak bu görüşmeye yönelik değerlendirmesi sorulan Akar, “Biz meselelerin milletlerarası hukuk, uygun komşuluk bağları, barışçıl yol ve metotlarla, diyalogla çözülebileceğini belirtiyoruz. Görüşmede daha sık bir ortaya gelinmesinin ve uygun komşuluk alakaları çerçevesinde diyaloğun artırılmasının ehemmiyetine vurgu yaptım.” diye konuştu.
Sorunun tahlilinde diyaloğun kıymetinin altını çizen Akar, şunları söyledi:
“Kapsamlı ve kalıcı bir tahlil için karşılıklı görüşmemiz lazım. Sorunun tahlilinde âlâ komşuluk bağlantıları, milletlerarası bağlantılar temel. Biz NATO içinde iki müttefik ülkeyiz. Sorunlarımızı kendimiz çözmeliyiz. Bunun için diyalog bizim için olmazsa olmaz bir araç olarak ortaya çıkıyor. Gerginliğe neden olmayacak biçimde bağlarımızı sürdürmenin iki ülke için de faydalı olduğunu kıymetlendiriyoruz. Türkiye-Yunanistan ortasındaki sorunun rastgele bir formda üçüncü tarafların müdahalesine gerek kalmadan çözülmesi temel olmalıdır. Türkiye’nin de Yunanistan’ın da olumlu bir gündeme odaklanarak olayları çözmek için görüşmesi kıymetlidir.”
YUNANİSTAN İLE GÖRÜŞMELER BAŞLAYABİLİR
İki ülke ortasında istişari, ayrıştırma tarzları ve inanç artırıcı tedbirler görüşmelerinin olduğunu hatırlatan Akar, “Bu üç kanalın da şu anda durduğunu görüyoruz. Bu görüşmelerin, bu alanlarda çalışmaların başlaması lazım. Önümüzdeki periyotta bu çalışmaların başlayabileceğini kıymetlendiriyoruz. İnanç Artırıcı Tedbirler Toplantısı kapsamında iki kere heyetlerimiz Atina’ya gitti. Yunanistan’ın heyeti bir defa Türkiye’ye geldi. Hasebiyle dördüncü toplantı için Yunanistan heyetini Ankara’ya beklediğimizi lisana getirdik. Önümüzdeki günlerde bu çeşit diyalogların başlamasını umuyoruz.” sözlerini kullandı.
Türkiye’yi bölgesinde barış ve istikrarın teminatı olarak nitelendiren Akar, şunları kaydetti:
“Barış ve istikrar için elimizden gelen çabası göstermeye devam edeceğiz. Türkiye dostlar, müttefikler için tehdit değil, inançlı, güçlü ve aktif bir müttefiktir. Bunun herkes tarafından bilinmesi lazım. Temennimiz Ege’nin, Doğu Akdeniz’in bir dostluk denizi olması, tüm zenginliklerin adil bir formda paylaşılması, huzurlu, inançlı bir ortamın ortaya çıkması. Barış için hep biz bir adım önde olacağız. Biz barış istiyoruz, diyalog yoluyla barışın temininin mümkün olduğuna inanıyoruz. Meselelerin tahlili konusunda üçüncü ülkelerden beklentimiz memleketler arası hukuka uygun, haklı, mantıklı tezlerimizi görmeleri, bahse yalnızca AB dayanışması penceresinden bakmamaları, olaylara objektif, adil bakmalarının kıymetli olduğunu belirtiyoruz. Taraf tutulması durumunda olayların tahliline değil, çözümsüzlüğe katkı sağlanacağını herkesin bilmesi lazım.”
ABD’YE F-16 İLETİSİ: ALTERNATİFLER MEVCUT
Başka bir gazetecinin ABD’den F-16 tedariki ve modernizasyonuna ait sorusu üzerine Akar, “Süreç devam ediyor. Basına da çeşitli gelişmeler yansıyor. ABD Savunma Bakanlığı ile temaslarımızı sürdürüyoruz. Şu ana kadar heyetler ortası 4 toplantı yapıldı. Temaslarımız devam ediyor. Bu hususun, stratejik ortağımız, müttefikimiz ABD ile temasımızı sürdürerek çözülmesini bekliyoruz.” diye konuştu.
Pentagon’un bu hususta Türkiye’yi destekleyen açıklamalarını hatırlatan Akar, “Bu hususun çözülmesiyle münasebetlerimizin daha da uygun bir basamağa geçeceğini kıymetlendiriyoruz. F-16’ları almakla hem bölgesel hem de global barış ve güvenliğe de kıymetli katkılar sağlanacağını hepimiz görüyoruz. F-16 tedariki konusunda yeterli bir tahlil bekliyoruz.” dedi.
Bölgesel istikrar ve NATO’nun güçlü olması için Türkiye’nin güçlü bir hava kuvvetlerine sahip olmasının ehemmiyetine değinen Akar, “F-16 konusunun bir an evvel olumlu formda sonuçlandırılmasına çaba gösteriyoruz. Lakin alternatifler de mevcut.” diye konuştu.
ABD’nin terör örgütüne yönelik dayanağına ait soru üzerine Akar, “Tüm toplantılarımızda bununla ilgili reaksiyonumuzu lisana getiriyoruz.” dedi.
Akar, ABD’nin Güney Kıbrıs Rum İdaresi’ne yönelik silah ambargosunu kaldırması kararına ait soruya da “ABD’nin tarafsızlık ve istikrarlı siyasetlerinden vazgeçmemesi gerektiğini muhataplarımıza tabir ediyoruz.” karşılığını verdi.